TÜRKİYE'DE TARIM

TARIM

Doğu Anadolu Bölgesi 

• Tarım da Türkiye'nin en büyük toprağıdır.
• Çernezyum toprağından dolayı en verimli toprağı Erzurum - Kars ' da vardır ama tarımsal faaliyet iklim koşulları nedeni ile gelişmemiştir.
• Hakkari'de aynı şekilde iklimden ve yeryüzü şekillerinden ( yükselti ) dolayı tarım gelişmemiştir.

Karadeniz

• Samsun hinterland geniş olduğundan gelişmiş , Kızıldeniz ve Yeşilırmak akarsularının oluşturduğu Bafra ve Çarşamba deltaları ile tarım konusunda gelişmiş bir şehirdir.
• Doğu ve Batı arazide yeryüzü şekillerinden dolayı tarımsal gelişme azdır.
• Tarım ilkel bir şekilde yapılıyor. ( ilkel tarımın açıklamasını aşağıda yapacağım )

İç Anadolu 

• En büyük tarım alanıdır.
• Sulama sıkıntısı olduğundan bir çok proje yapılmıştır.
• Bu projeler Mavi Tünel - KOP ( Konya ) - Kızılırmak üzerine yapılan barajlar
• Konya çok önemli tarım arazisidir.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi 

• Sulama sıkıntısı bu bölgemizde de olduğundan sıkıntıyı çözmek için yapılan projeler
• Atatürk Barajı - Suruç sulama kanal projesi ....
• GAP ile modern tarıma geçtiğimizi söyleyebiliriz. ( Modern tarımı aşağıda tanımı olacak )

Marmara-Ege-Akdeniz

• Diğerlerine göre modern tarım yapılmıştır.
• Sulama sıkıntısı olsa da deltalar sayesinde sıkıntı olmuyor.
• Tekeli ve Taşeli platosu karstik arazi olduğundan tarıma uygun değildir.

İlkel Tarım ( EKSTANSİF ) 

• Herşey iklime bağlıdır. ( Çiftçi toprağa eker , yağmurun yağmasını bekler , uygun sıcaklığın oluşmasını bekler gibi )
• Üretimde dalgalanma fazladır. ( Bu sene yağmur yağar ekin verir alırsın diğer sen yağmur yağmaz ekin olmaz o zaman üretimde dalgalanmaya sebep olur )
• Nadas vardır . ( 1 sene ek sonrasında toprağın tekrar kendini toparlaması için 1 sene bekle sonra yine ek mantığıdır )
• Nadas en fazla İç Anadolu bölgesinde en az Karadeniz bölgesinde vardır.(Yağmur 12 ay olduğundan toprak hemen kendini yeniler )
• Doğu Anadolu ve Karadeniz bölgesinde su konusunda sıkıntı olmasa da dağlık olduğundan yeryüzü şekillerinin etkisi vardır ilkel tarım yapılmasında . 
• İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu'da ise kurak olduğundan su problemi vardır.

Modern Tarım ( İNTANSİF ) 

• Nadas yerine nöbetleşe ekim yapılır.
• İklimin yaşattığı tüm problemlerin çözümünü yapmaya denir.

Örnek : İç Anadolu bölgesi karasallık ve kurak bir yapıya sahiptir. Bir ekimin ihtiyacı olan suyu projeler yoluyla temin edersek iklime bırakmamış oluruz ve modern tarım yapmış oluruz.

Diğer örnek 100 dönüm araziye ilkel yöntemlerle yürüyerek , hayvanla ekim yaparsak 100 dönümde 10 ton mal alacağımıza modern tarımla makine ile yaptığımız ekimde 50 dönümde 50 ton ürün alabiliriz. Bu da modern tarımdır. Bu rakamlar örnektir.

Mesela , Rize,Urfa,Konya'da niye makineleşme yok derlerse , Rize'de yer şekillerinden dolayı , Urfa ve Konya'da ise çiftçinin parası olamadığından diyebiliriz. 

Buğday 

• Birinci sırada İç Anadolu bölgesidir.En çok Konya'da bulunmaktadır. 
• Genel olarak tüm Türkiye'de üretimi yapılıyor. ( Kıyı kesimlerde özellikle Karadeniz bölgesinde üretim bakımından uygun değildir çünkü 12 ay yağış alıyor )
• Karadeniz'de kıyılarda olmamasının nedeni ise İKLİM bağlıdır.
• Marmara, Ege , Akdeniz'de üretimi yapılabilir ama genel olarak tercih etmezler nedeni ise belirttiğim yerler modern tarım yapılmaktadır.Modern tarım yapıldığından ilkel tarım yapanlar gibi para kazanmak yerine daha çok para edecek ürünler ekerler , ondan dolayı buğday fazla ekmezler.
• Doğu Anadolu bölgesinde ise Buğday yerine genellikle arpa,çavdar tercih ederler nedeni ise soğuğa daha dayanıklı ve hayvan yemi olarak kullanılır.

Mısır

• Doğal ortamı Karadeniz Bölgesidir. Nedeni ise mısır yağış sever ve Karadeniz'de 12 yağış olduğundan en doğal ortamıdır.
• Mısır en fazla ADANA bölgesindedir. Bölge olarak Akdeniz bölgesindedir.
• Diğer bölgelere de sulama projeleri , kanalları geldiğinden mısır üretilebiliyor.

Pirinç

• Birinci sırada Marmara Bölgesi , Meriç nehri çevresindedir.
• Akarsuların olduğu yerde , bataklıkta yetişir ve bataklıkta sivrisinek olduğundan sıtma hastalığına neden olur.
• Sıtma hastalığına neden olduğundan DEVLET KONTROLÜ altındadır.

Pamuk

• Birinci sıra Güneydoğu Anadolu Bölgesidir. Şanlıurfa öne çıkmaktadır.
• Pamuk sıcağı çok sevdiğinden Karadeniz'de 12 ay yağış aldığından olmaz , İç Anadolu akşam soğuk olduğundan olmaz.
• Urfa, Adana , Antalya ve İzmir olarak gider oralarda görülebilir.

Tütün

• Birinci sırada Ege Bölgesi vardır. Manisa öne çıkmaktadır.
• Tütün kalitesi bozulmaması için DEVLET KONTROLÜ altındadır. 
• İç Anadolu bölgesinde olmaz.

Şeker Pancarı

• Kolay bozulduğundan üretime yakın yerlerde olması gerekmektedir.
• Birinci sırada İç Anadolu Bölgesi vardır. Konya öne çıkmaktadır.
• Karadeniz'de iklimden dolayı olmaz , Ege ve Akdeniz'de çiftçiden dolayı olmaz.

Haşhaş

• Birinci sırada Ege Bölgesidir.Afyon ve çevresi öne çıkmaktadır.
• Uyuşturucu madde yapımında kullanıldığından DEVLET KONTROLÜ altındadır.

Çay 

• Birinci sırada Karadeniz Bölgesidir.Rize öne çıkmaktadır.
• Rize'de 100% yetiştirme yapılan ürün fındık mı çay mı derlerse çay diyeceğiz.
• 1,2,3,4 kalitede üretilir ama bize 3 ve 4 kaliteli ürün verilir , 1,2 ise ihraç edilir.
• Ekim alanı dardır nedeni ise İKLİM dir.

Keten

• Marmara Bölgesi ilk sıradadır.
• Gövdesinden halat yapılır , kumaş yapılır , kağıt para yapılır, ünlü teskstil markalarının ürünleri yapılır.

Kenevir

• Karadeniz Bölgesi ilk sıradadır.
• Uyuşturucu yapımında kullanıldığından DEVLET KONTROLÜ altındadır.

Kırmızı ve Yeşil Mercimek

• Kırmızı mercimek sıcak yerlerde olur.
• Yeşil mercimek ise İç Anadolu bölgesinde olur.

Soya Fasulyesi

• Akdeniz Bölgesi ilk sıradadır.
• Yağ ve yem sanayisinde kullanılır.
• Yetişme dönemi kısa olduğundan Akdeniz Bölgesi'nde ikinci-üçüncü ürün olarak tercih edilir.

Fındık

• Karadeniz Bölgesi hem ülkemiz de hem dünya da bir numaradır.
• Karadeniz ikliminin tanıtıcı tarım ürünüdür.

Muz

• Mersin Anamur'da bulunmaktadır.
• Föhn rüzgarları sayesinde oluşur.
• Soğuğa karşı en dayanıklı meyvedir.
• Ülkemiz iklim şartları muz üretimi için elverişli değil nedeni Ekvator sıcaklığı ister.

İncir

• Ege bölgesi ilk sıradadır ve dünya da ilk sıradayız.Aydın bölgesi ön plana çıkar.
• Kıyı bölgelerinin tamamında üretilir.
• Çabuk bozulduğundan genelde kuru incir olarak ihraç edilir.

Turunçgil

• Akdeniz ilk sıradadır.Mersin ön plana çıkar.
• Soğuğa karşı hassas olduğundan İzmir'den öteye gitmez.
• İstisnai olarak Karadeniz'de föhn rüzgarı sayesinde Trabzon ve çevresinde üretilir.
• Matematik konumdur.

Elma 

• Karadeniz'de Amasya , İç Anadolu'da Niğde , Akdeniz'de Isparta'dır.
• Üzümden sonra soğuğa en dayanıklı meyvedir.

Üzüm

• En fazla Ege Bölgesinde üretilir.
• Soğuğa karşı en dayanıklı meyvedir. (-40)
• Yetiştirme alanı en geçiş olan meyvedir.
• Doğu Karadeniz kıyılarında güneşli gün sayısı az olduğu için üretilmesi pek tercih edilmez. 

Zeytin

• Ege bölgesidir.
• Akdeniz ikliminin tanıtıcı ürünüdür.
• Sıcaklık arttıkça zeytinin yağ oranı artar.
• Bundan dolayı Ege bölgesi sıcak olduğundan yağlık zeytin , Marmara'da ise sofralık zeytin olur.

Ayçiçeği

• Marmara Bölgesi özellikle Trakya Ergene'de üretilir.
• Hayvan yemi olarak kullanılır.
• Yağ sanayide önemlidir.

UNUTMA !

1. Malatya : Kayısı
2. İncir : Aydın
3. Antep Fıstığı : Urfa
4. Gül : Isparta
5. Elma : Amasya , Isparta , Niğde
6. Karpuz : Diyarbakır